Nhà vệ sinh là một trong những khu vực chức năng của ngôi nhà và cũng cần quan tâm đúng mức trong thiết kế kiến trúc. Bên cạnh những nguyên tắc thiết kế các phòng mà Zhome đã giới thiệu cùng bạn trước đây, Zhome tiếp tục chia sẻ đến bạn nguyên tắc thiết kế nhà vệ sinh khoa học. Mời bạn cùng tìm hiểu qua nội dung sau đây nhé.
Contents
Nguyên tắc thiết kế nhà vệ sinh khoa học
Để có được một phòng vệ sinh hoàn hảo, mỗi đặc điểm, yếu tố liên quan đều cần được cân nhắc sử dụng một cách kỹ càng. Không những chúng ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn mang đến sự khoa học, tiện nghi cho người dùng. Các nguyên tắc cần tuân thủ để thiết kế được nhà vệ sinh đẹp bao gồm:
Nguyên tắc về vị trí nhà vệ sinh
Xét về mặt phong thủy, phòng vệ sinh sẽ không đặt giữa nhà mà mà nên đặt ở các góc hoặc nằm về một bên ngôi nhà. Bên cạnh đó, những hướng xấu sẽ là nơi ưu tiên để đặt nhà vệ sinh. Trong trường hợp đất méo, phòng vệ sinh sẽ được đặt ở vị trí góc lồi hoặc lõm để làm sao giúp cho phần còn lại của ngôi nhà được vuông vức.
Nằm tạo sự thuận tiện cho mọi người từ gia chủ đến các vị khách, vị trí đặt nhà vệ sinh nên tạo được sự thuận tiện, dễ tìm khi cần. Phòng vệ sinh cũng tránh đặt trên những nơi như bếp, phòng thờ, phòng ngủ. Thay vào đó, dưới phòng vệ sinh có thể là phòng vệ sinh khác hoặc nhà xe, nhà kho. Với nhà nhiều tầng, nến xếp đặt các phòng vệ sinh theo trục thẳng đứng và thẳng hàng nhau. Điều này giúp tạo ra sự thẩm mỹ, khoa học và dễ dàng trong việc lắp đặt các đường ống cấp thoát nước, tạo sự dễ dàng khi bảo dưỡng, sửa chữa mà không gây ảnh hưởng đến những phòng chức năng khác.
Với phòng vệ sinh riêng đặt trong phòng ngủ thì có thể bố trí phòng vệ sinh gần cửa, đặt gần kệ tủ đồ để thuận tiện cho việc sử dụng. Đối với phòng ngủ, phòng vệ sinh không đặt ở đầu giường và tránh bố trí cửa phòng hướng vào giường ngủ. Trong trường hợp nhà vệ sinh dùng chung cho nhiều phòng chức năng, việc đặt phòng vệ sinh ở vị trí thuận tiện, dễ dàng tiếp cận với mọi người sẽ giúp cho việc tiếp cận và di chuyển tiện lợi hơn. Việc tận dụng gầm cầu thang làm nhà vệ sinh để tiết kiệm không gian chỉ nên thực hiện với nhà vệ sinh phụ.
Nguyên tắc bố trí các khu vực chức năng trong nhà vệ sinh
Ba khu vực chức năng cơ bản cần quan tâm khi bố trí nhà vệ sinh là nơi đi xí, rửa và tắm. Những nhà vệ sinh kiểu cũ còn có thể làm tách biệt khu vực nhà xí với khu vực tắm rửa với cửa riêng. Với phòng vệ sinh kiểu mới thì thường tích hợp mọi chức năng vào trong một phòng nhưng ngoài phân ra 3 khu vực chức năng như trên thì có thể phân chia ra 2 khu vực là xí rửa và khu vực tắm. Sự phân chia này có thể chỉ là ước lệ vị trí hoặc có thể ngăn cách với rido ni lông hoặc vách kính để tránh làm nước khu vực tắm làm ướt các khu vực khô.
Với khu vực xí, xí bệt thường được sử dụng, khu vực rửa có thể bố trí chậu tường, chậu bàn (bàn đá hoặc gỗ), khu vực tắm có thể sử dụng bồn tắm hoặc tắm đứng hoặc cả hai. Tùy vào mặt bằng, diện tích và kích thước cũng như cửa ra vào phòng mà có sự sắp đặt các khu vực chức năng cho phù hợp với việc sử dụng thuận tiện. Một lưu ý là nên sắp đặt chậu rửa ở gần cửa ra vào, thường là thẳng hướng cửa vào, tiếp đến là khu vực tắm và xí. Các khu vực này thường cách nhau khoảng 1 mét để tiện cho việc sử dụng.
Nếu phòng vệ sinh theo kiểu bố trí dài thì chiều dài nên là khoảng 3 mét với chiều rộng khoảng 1.5 mét là hợp lý. Với phòng vệ sinh vuông thì mỗi cạnh khoảng 2 mét với các thiết bị được bố trí ở một góc phòng. Các khu vực chức năng được bố trí hợp lý không những giúp sử dụng thuận tiện hơn mà việc thi công, sửa chữa đều được thực hiện dễ dàng.
Nguyên tắc sử dụng thiết bị nhà vệ sinh
Các thiết bị chính phục vụ cho các khu vực chức năng được bố trí đầy đủ trong nhà vệ sinh chẳng hạn như chậu lavabo, bồn cầu, vòi sen tắm, bồn tắm, bồn sục, cabin tắm đứng, vách kính. Các thiết bị được lựa chọn theo sở thích, mặt bằng, tài chính, phong cách thiết kế.
Trên thị trường hiện có đa dạng các loại thiết bị với chất liệu khác nhau, kiểu dáng khác nhau. Khi lựa chọn thiết bị bạn nên chọn ngay từ khâu thiết kế để có biện pháp kỹ thuật hợp lý. Chẳng hạn với lavabo âm bàn thì cần làm độ cao bàn hợp lý với kích thước, các chậu để trên bàn thì bố trí bàn hơi thấp phù hợp với chiều cao chậu. Phần bệ xí thì mỗi loại cũng có ống lắp và thi công khác nhau.
Ngoài những thiết bị chính, các thiết bị phụ trợ như đèn chiếu sáng, ống, van, bình nóng lạnh,… cũng là một phần rất quan trọng. Nếu có bố trí bồn tắm thì có thể sử dụng đèn chiếu sáng riêng cho bồn tắm.
*** Tham khảo thêm: Nguyên tắc thiết kế phòng ngủ trẻ em đẹp và an toàn
Nguyên tắc về kỹ thuật, chống thấm
Bên cạnh các thiết bị thì kỹ thuật là yếu tố quan trọng giúp cho phòng vệ sinh được vận hành tốt, sử dụng bền lâu.
Với các đường ống, ta nên dùng những loại tốt và bền nhất vì đây là những thứ sẽ được chôn chết trong tường. Chúng cũng cần lắp đặt một cách tỉ mỉ, chính xác. Tiết diện ống phù hợp với tiêu chuẩn và công suất thiết kế. Cần lưu ý đến độ dốc với ống thoát nước đi ngang. Các loại ống cấp thoát nước cũng cần sử dụng đúng chủng loại, không dùng ống lạnh lắp cho đường ống nóng..
Phòng tắm là nơi ẩm ướt, do đó việc lắp đặt điện cần phải an toàn tuyệt đối. Không sử dụng dây điện hở cũng như không lắp đặt dây điện ở nơi ẩm ướt để tránh nguy hiểm cho con người. Bình nước nóng cần được lắp đặt an toàn với dây nối đất và có chế độ ngắt tự động an toàn. Đèn chiếu sáng cũng nên dùng loại có mặt kính che chắn để tránh hơi nước gây chập cháy nguy hiểm.
Ngoài rủi ro về điện thì sự ẩm ướt của phòng tắm cũng đặt ra vấn đề về chống thấm nghiêm ngặt. Sàn nhà và chân tường là những nơi cần chống thấm trước khi ốp lát gạch, đặc biệt lưu ý kỹ ở những chân đường ống, hộp kỹ thuật. Sàn cần có độ dốc nhẹ để thoát nước và thấp hơn sàn nhà kế bên khoảng 2cm để tránh nước tràn ra ngoài. Nếu không thể bố trí sàn thấp hơn thì có thể dùng gờ chỗ cửa để ngăn nước tràn ra. Vùng khô và vùng hay ướt nên có ga thoát nước riêng và không dùng chung.
Nguyên tắc thông thoáng nhà vệ sinh
Thông thoáng là nguyên tắc quan trọng cần lưu tâm khi thiết kế nhà vệ sinh để giúp nhà vệ sinh bớt bế khí và giảm mùi hôi. Một phòng vệ sinh lý tưởng nên có cửa sổ hướng ra ngoài để lấy gió và ánh sáng tự nhiên. Trường hợp không có cửa sổ có thể dùng quạt hút mùi, quạt thông gió để thay thế.
Với nhà phố, biệt thự vùng đô thị không thể bố trí cửa sổ hướng ra ngoài, việc sử dụng giếng trời kế bên phòng vệ sinh hoặc các khe kỹ thuật thông gió là điều cần thiết.
Vị trí bố trí cửa sổ có thể nằm bên chậu rửa, sau lưng bệ xí hoặc tường bên của khu vực tắm. Với phòng vệ sinh có bố trí bồn tắm thì việc bố trí cửa sổ kế bên là rất cần thiết. Điều này giúp người sử dụng cảm thấy thư giãn hơn với bồn tắm và tránh sự bức bối với tường kín xung quanh.
Nguyên tắc về kích thước
Kích thước nhà vệ sinh phù hợp sẽ giúp việc sử dụng thuận tiện cho con người. Theo đó trần phòng vệ sinh tối thiểu nên cao 2,2m, mặt chậu rửa cách sàn 82cm đến 85cm; chiều cao củ với vòi sen từ 75cm đến 80cm, chiều cao bát sen treo tường là 1,7m – 1,75m, chiều cao giá treo đồ là 1,65m – 1,70m, độ rộng cánh cửa vào khu tắm đứng là 60 cm. Các kích thước này có thể điều chỉnh phù hợp cho các thành viên trong gia đình.
Các kích thước khác như tiều nam, vệ sinh nữ đều có kích thước riêng và cần lưu ý tuân thủ để sử dụng thuận tiện. Với các thiết bị nhập khẩu và các thiết bị trong nước có thể có những quy chuẩn và kích thước lắp đặt riêng, bạn cần cân nhắc để lắp đặt sao cho thuận tiện nhất khi sử dụng. Cần xem rõ các quy chuẩn để thi công từ phần thô và đặt ống nước cho hợp lý.
Nguyên tắc về vật liệu trang trí và hoàn thiện cho nhà vệ sinh
Đặc điểm chung của các vật liệu được sử dụng trong phòng vệ sinh là chịu được nước và độ ẩm cao. Gạch ốp lát các loại cần có độ chống thấm tốt, riêng với gạch lót sàn cần có độ nhám và chống trơn trượt tốt. Các phòng vệ sinh thường có kích thước khiêm tốn hơn các phòng khác nên bạn có thể chọn màu sáng để tăng tính rộng rãi cũng như giúp căn phòng sáng sủa hơn. Ngoài ra bạn có thể chọn gạch nền và chân tường màu sẫm để tránh đơn điệu và nhìn phòng sạch sẽ hơn. Việc lựa chọn kích thước gạch cũng cần lưu ý phù hợp với kích thước chung của phòng và các khu vực chức năng. Các loại thảm cao su chống trượt cũng là một cách để trang trí thêm cho nhà vệ sinh.
Nếu trần làm bằng thạch cao phải đảm bảo chịu nước và chịu ẩm tốt. Các vật liệu gỗ thường hạn chế sử dụng trong phòng tắm, đặc biệt tại nơi ẩm ướt để tránh hư hỏng. Thay vào đó là những vật liệu hay dùng hơn như đá, gạch ceramic, kính, nhôm, inox, nhựa cao cấp.
Trên đây là những chia sẻ của Zhome về những nguyên tắc thiết kế nhà vệ sinh khoa học, an toàn và thẩm mỹ. Hy vọng bạn sẽ có được thiết kế phòng vệ sinh đẹp cho gia đình.
*** Tham khảo thêm: Nguyên tắc thiết kế bếp và phòng ăn khoa học
